In de afgelopen jaren heb ik veelvuldig geschreven over WeChat en de mogelijkheden om mobiel te betalen met Tencent’s populaire app. Ik heb minder vaak gesproken over het mobiele betaalmiddel Alipay Wallet. Daar was een aantal redenen voor. Allereerst was Alipay Wallet tot dit jaar weinig meer dan een mobiel betaalmiddel. Een andere reden was dat WeChat door zijn innovatie meer aandacht krijgt in de media. En tenslotte is er een praktische reden: Alipay Wallet was enkel beschikbaar in het Chinees en daardoor voor mijzelf wat minder makkelijk te doorgronden.
In dit alles is verandering gekomen met de laatste versies van Alipay Wallet. Alipay Wallet doet op het gebied van m-commerce eigenlijk niet meer onder voor WeChat Wallet. Bovendien is er een Engelstalige betaversie uitgekomen (hoewel grote delen nog steeds enkel in Chinees getoond worden). Tijd dus om deze app eens onder de loep te nemen.
Alipay gaat mobiel
Met de komst van de smartphone was er al snel behoefte aan een versie van Alipay, Alibaba’s online betaalsysteem, die meer geschikt was voor mobiel gebruik. Na een eerste mobiele versie van Alipay in 2008 kwam Alibaba daarom in 2013 met Alipay Wallet. Volgens Ant Financial, de spin-off van Alibaba en maker van Alipay Wallet, gebruikt 80% van Alipay’s 400 gebruikers momenteel deze mobiele versie. Alipay Wallet is te koppelen aan 65 financiële instellingen, waaronder Visa en Mastercard. Betalen met Alipay Wallet kan op verschillende manieren, afhankelijk van de apparatuur waar de verkoper over beschikt. Zo kan de smartphone een geluidssignaal versturen dat door een sensor wordt opgepikt. Alibaba stelt verkopers de sensor ter beschikking voor slechts 50 RMB. Ook kan de app een barcode of QR-code genereren die door de verkoper kan worden gescand.
In augustus 2014 stelde Alipay Wallet 60 APIs ter beschikking aan softwareontwikkelaars. Via een API is het mogelijk om softwareapplicaties met elkaar te laten communiceren. In het geval van Alipay gaf dat ontwikkelaars de mogelijkheid om met diverse functionaliteiten van Alipay Wallet te communiceren, zoals mobiele betalingen, QR-codes, WIFI-hotspots en e-coupons. Het werd voor verkopers daarmee eenvoudiger om klanten mogelijkheden te bieden binnen de app. Alipay sloeg hiermee dus dezelfde weg in als WeChat Wallet.
Alipay 9.0
Met de komst van versie 9.0 in juli 2015 gaf Alipay een antwoord op het gemak dat WeChat Wallet de Chinese consument de afgelopen jaren heeft gebracht. Aangezien de app daarmee meer is geworden dan een digitale portemonnee gaat hij voortaan onder de naam Alipay 9.0 door het leven.
Net als in WeChat Wallet kan Alipay 9.0 gebruikt worden voor het regelen en betalen van taxiritjes, doktersbezoeken, opwaarderen van beltegoed, kopen van trein- en bioscoopkaartjes en bezorgmaaltijden en zelfs teruggave van betaalde BTW bij het doen van aankopen in het buitenland. Bij ruim 130.000 restaurants in China kan betaald worden met Alipay 9.0, waaronder 5.000 KFC- locaties, maar ook bij diverse supermarktketens als Carrefour en Walmart. Ook kan met de app betaald worden bij hotels, apotheken, parkeerplaatsen, drankautomaten en taxi’s.
Een van de bijzonderheden van Alipay 9.0 is de mogelijkheid om allerlei overheidsdiensten te betalen en volgen. Zo kun je zien wat de status is van een paspoortaanvraag en kun je verkeersboetes betalen. Dergelijke diensten zijn als pilot gestart in Hangzhou, de thuisbasis van Alibaba, maar er zijn plannen om ze voor het einde van het jaar uit te rollen naar 50 andere grote steden. Overigens is Alipay ook hier niet de eerste die dit aanbiedt; WeChat ging haar een paar maanden eerder al voor met vergelijkbare functionaliteit.
 |
 |
In een aantal grote steden kan Alipay 9.0 met een smartphone die is uitgerust met NFC (Near Field Communication) tevens gebruikt worden als OV-kaart. In plaats van een losse OV-kaart, die meestal gebonden is aan een specifieke stad, kan een gebruiker betalen door zijn telefoon bij de lezer te houden. Ook in een aantal winkels kan men betalen via NFC (Near Field Communication) als de verkoper beschikt over de juiste apparatuur. Tevens is het mogelijk om te betalen via een bluetoothverbinding met de populaire Mi Band-armband van smartphonefabrikant Xiaomi.
Alipay is ook druk bezig met verschillende mogelijkheden voor het beveiligen van mobiele betalingen. Bij telefoons die vingerafdrukken kunnen lezen kan dit al gebruikt worden als identificatiemethode. Tijdens Cebit 2015 demonstreerde Jack Ma daarnaast een nieuwe identificatietechniek waar zijn bedrijf aan werkt: identificatie bij betalen door het scannen van je gezicht.
Alipay 9.0 bevat een sectie ‘Koubei’ en een sectie ‘Friends’. Het onderdeel ‘Koubei’ (een joint-venture tussen Ant Financial en moeder Alibaba) biedt allerlei O2O (online-to-offline) diensten. Gebruikers kunnen de locaties van dichtbijzijnde winkels en restaurants opzoeken, kortingscoupons verkrijgen en betalingen doen in e-shops. In de ‘Assets’-sectie van de app kunnen gebruikers tenslotte hun spaartegoeden, crowdfundings en beleggingen bij Ant Financial beheren.
 |
 |
Een betaalapp social maken?
Alibaba is in tegenstelling tot Tencent nooit erg succesvol geweest in het opzetten van sociale netwerken, maar doet een nieuwe poging in Alipay 9.0’s ‘Friends’-sectie. Daar kunnen vrienden elkaar berichten sturen, elkaar betalen en bijhouden wat ze elkaar geleend hebben. Ook kunnen gebruikers elkaar aanbevelingen voor producten en ‘rode envelopjes’ sturen.
Het is duidelijk dat Alipay heel goed heeft gekeken naar het succes van WeChat. Maar daar waar WeChat een sociaal network was met enorm veel gebruikers dat betaalfunctionaliteit toevoegde probeert Alipay nu het omgekeerde. Alibaba heeft al een flink aantal mislukte pogingen gedaan om een social network op te zetten, met Laiwang wellicht als grootste flop van allen. Nu lijkt de strategie gewijzigd te zijn en probeert Alipay een sociaal netwerk toe te voegen aan zijn betaalapp. In de nieuwste versie van Alipay (9.2) vinden we in de ‘Friends’-sectie namelijk een onderdeel ‘Living’ (Sheng Huo Quan) waar gebruikers berichten, foto’s en videos kunnen delen met vrienden.
Bij het geven van een ‘like’ op een post kan daar ook een fooi weggegeven worden van maximaal 1 RMB. Met Snapchat-achtige functionaliteit kunnen je berichten zichzelf ook automatisch laten verwijderen. De functionaliteit lijkt verdacht veel op WeChat’s Moments timeline en heet in de Engelse versie zelfs Moments! Het uploaden van filmpjes heet net als in WeChat ‘Sight’ en de timeline net als in WeChat ‘Moments’. Ook het logo van ‘Living’ lijkt exact op het logo van WeChat Moments (dat op zich weer erg veel op dat van Picasa leek).
De grote vraag is of Alipay gebruikers kan verleiden om voor dit soort sociale functionaliteit Alipay te gebruiken in plaats van WeChat. Hoe dan ook, Alipay 9.2 is een nieuwe zet in het voortdurende schaakspel tussen de twee Chinese internetgiganten.